Spis treści
Projektowanie konstrukcji stalowych to niezwykle odpowiedzialne zadanie, wymagające specjalistycznej wiedzy i umiejętności. Aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność tych kluczowych elementów infrastruktury, konieczne są odpowiednie uprawnienia i kompetencje wykonawców. W niniejszym artykule zagłębimy się w szczegóły dotyczące wymagań stawianych osobom i firmom zajmującym się projektowaniem konstrukcji stalowych.
Konstrukcje stalowe budowlane dzielą się na trzy klasy, w zależności od stopnia skomplikowania, obciążeń oraz zastosowanych materiałów. Ta klasyfikacja ma bezpośrednie przełożenie na wymagania stawiane wykonawcom.
Konstrukcje klasy 3 to te obciążone statycznie, wykonane ze stali konstrukcyjnej niestopowej kategorii nie wyższej niż S235, o grubości materiału do 30 mm. Nie występują w nich szczególne rozwiązania konstrukcyjno-technologiczne.
Konstrukcje klasy 2 to te obciążone statycznie lub dynamicznie (narażone na zmęczenie), wykonane ze stali konstrukcyjnej niestopowej lub niskostopowej kategorii nie wyższej niż S355. Zaliczają się do nich również konstrukcje ze szczególnymi rozwiązaniami, jak połączenia śrubowe sprężane, pasowane czy nitowe.
Konstrukcje klasy 1 to te z klasy 2, których awaria mogłaby spowodować znaczne zagrożenie życia lub straty materialne. Zaliczają się do nich również konstrukcje wykonane ze stali kategorii wyższej niż S355.
Kluczowym aspektem zapewnienia jakości konstrukcji stalowych jest posiadanie odpowiednich kompetencji przez wykonawców. Norma PN-B-06200:2002 określa szczegółowe kryteria, jakie muszą spełnić firmy zajmujące się wykonawstwem konstrukcji w zależności od ich klasy.
Wykonawcy konstrukcji klasy 3 muszą posiadać uprawnienia zakładu grupy II oraz wdrożony zakładowy system zarządzania jakością. Choć certyfikacja systemu na zgodność z normą PN-EN 729-4 nie jest wymagana, wykonawca musi zapewnić zgodność wykonywanych elementów z normą PN-B-06200:2002.
Wykonawcy konstrukcji klasy 2 muszą mieć uprawnienia zakładu grupy II lub wyższej oraz wdrożony system zarządzania jakością zgodny z normą PN-EN 729-3. Jeśli system nie jest potwierdzony certyfikatem, zamawiający musi przeprowadzić ocenę zgodności.
Wykonawcy konstrukcji klasy 1 muszą posiadać certyfikowany system zarządzania jakością produkcji zgodny z normą PN-EN 792-2 oraz spełniać wymagania stawiane wykonawcom konstrukcji klasy II. Dodatkowo, zamawiający musi prowadzić ciągłą lub jednostkową ocenę zgodności wykonania.
Dokumentacja projektowa konstrukcji stalowej powinna zawierać nie tylko elementy wymagane prawem budowlanym, ale także specyficzne informacje istotne dla zapewnienia jakości wykonania.
Dokumentacja powinna obejmować projekt techniczny oraz specyfikację techniczną, określającą jednoznacznie wymagania dotyczące wykonania, rysunki warsztatowe, wykazy stali i łączników, schematy montażowe oraz szczegóły połączeń.
Dokumentacja powinna precyzyjnie określać tolerancje wymiarowe, zakres i rodzaj badań, kryteria odbioru, klasę spoin, przygotowanie i obróbkę powierzchni, ograniczenia technologiczne, wymiary i masy elementów, a także sposób zabezpieczenia antykorozyjnego i przeciwpożarowego.
Specyfikacja techniczna powinna również wymagać opracowania planu jakości, określającego m.in. przegląd wymagań, podział zadań, procedury procesów specjalnych, wykaz badań kontrolnych oraz zasady wprowadzania zmian i postępowania w przypadku niezgodności.
Materiały stosowane do wykonania konstrukcji stalowych muszą spełniać ściśle określone wymagania jakościowe. Każdy materiał powinien posiadać zaświadczenie o jakości lub wyniki badań potwierdzające parametry.
Niedopuszczalne jest stosowanie nieoznakowanych wyrobów, ponieważ uniemożliwia to pełną identyfikację. Materiały hutnicze, liny, druty, elektrody, topniki oraz łączniki mechaniczne muszą spełniać wymagania norm wskazanych w dokumentacji projektowej.
Warunki przechowywania materiałów muszą zapewniać ochronę ich cech jakościowych oraz możliwość pełnej identyfikacji. Materiały nie mogą być narażone na czynniki mogące pogorszyć ich właściwości.
Wykonawca konstrukcji stalowych musi zatrudniać pracowników posiadających odpowiednie uprawnienia i doświadczenie potwierdzone certyfikatami. Dotyczy to m.in. spawaczy, personelu kontroli złączy oraz nadzoru spawalniczego.
Spawacze muszą posiadać uprawnienia zgodne z normą PN-EN 287-1+A1 „Spawalnictwo – Egzaminowanie spawaczy”. Uprawnienia te wymagają systematycznych szkoleń oraz kontynuowania praktyki zawodowej.
Nadzór spawalniczy musi być prowadzony zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 719 „Spawalnictwo – Nadzór spawalniczy – Zadania i odpowiedzialność”. Personel nadzorujący musi posiadać odpowiednie kwalifikacje.
Personel wykonujący badania nieniszczące musi posiadać kwalifikacje zgodne z normą PN-EN 473 „Badania nieniszczące – Kwalifikacja personelu badań nieniszczących – Zasady ogólne”.
Proces wykonywania konstrukcji stalowych musi przebiegać w warunkach nadzorowanych, zgodnie z ustalonymi procedurami i instrukcjami technologicznymi.
Kluczowe jest zapewnienie kompletnych i jednoznacznych informacji o wymaganiach, w postaci dokumentacji projektowej, rysunków warsztatowych, planów kontroli i badań oraz instrukcji technologicznych spawania (WPS).
Niezbędne jest przeprowadzanie kontroli i badań zgodnie z ustaleniami, przy użyciu odpowiedniego wyposażenia, a także zapewnienie pełnej identyfikowalności materiałów i procesów.
Technologie spawania wymagają uznania w postaci badań próbnych złączy pod nadzorem uprawnionej jednostki lub udokumentowanych doświadczeń z ich stosowania.
Projektowanie konstrukcji stalowych to niezwykle odpowiedzialne zadanie, wymagające od wykonawców specjalistycznych kompetencji potwierdzonych odpowiednimi uprawnieniami. Kluczowe znaczenie mają nie tylko kwalifikacje personelu, ale także zapewnienie wysokiej jakości materiałów, dokumentacji projektowej oraz nadzorowanych procesów wykonawczych. Tylko takie kompleksowe podejście gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność tych kluczowych elementów infrastruktury budowlanej. Eksperci pracujący w Biurze Projektowym KOBEX wyróżniają się ogromnym doświadczeniem, gwarantującym powodzenie planowanej realizacji. Przekonaj się sam!